Άγιο Γάλας – Περιήγηση Στην Ανεξερεύνητη Βόρεια Χίο

• Σπήλαιο Άγιο Γάλας, στην Αμανή

Αποτελείται από τρία επίπεδα, το κατώτερο και κυρίως σπήλαιο (επισκέψιμο), το μεσαίο τμήμα, που είναι στην είσοδο του Ναού Παναγίας Αγιογαλούσαινας και το ψηλότερο τμήμα, σε βράχο πάνω από το ναό, χωρίς πρόσβαση για το κοινό.

Είσοδος σπηλαίου –Παναγία Αγιογαλούσαινα

Το Σπήλαιο Άγιο Γάλας έχει μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον καθώς συνδέεται με την πρώτη κατοίκηση του νησιού, από τις πρώτες στην Ελλάδα, κατά τη Νεολιθική Περίοδο (περίπου 5.800  π.Χ.).

Στο σπήλαιο θα δείτε από τα αρχαιότερα ιζηματογενή πετρώματα της Ελλάδας, περίπου 350 εκατομμυρίων ετών.

Η πρώτη αρχαιολογική ανασκαφή έγινε το 1959 και η εξερεύνηση ξεκίνησε το 1969. Τα ευρήματα ήταν αντικείμενα καθημερινής χρήσης, αιχμηρά εργαλεία και οστά ζώων,  τα οποία βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χίου, στο κέντρο της πόλης και μια μικρή συλλογή στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, (περισσότερες πληροφορίες στο  https://chioscaves.gr). Το Σπήλαιο Άγιο Γαλας βρίσκεται στο ομώνυμο χωριό κοντά στην πανέμορφη κοιλάδα των πεταλούδων, στο Γλυκύ Νερό , 67 km  ΒΔ. της πόλης της Χίου.

Είναι το δεύτερο επισκέψιμο σπήλαιο του νησιού, μετά το Σπήλαιο Ολύμπων στη Ν. Χίο. Χωρίζεται σε αίθουσες, η θερμοκρασία κυμαίνεται από 12,5 -17,5^ο C, η υγρασία από 80-100%  και από τα ανοίγματα της οροφή μπαίνει φρέσκος αέρας. Για κρατήσεις και εισιτήρια (με ξενάγηση) απευθυνθείτε στον Πολυχώρο «Άγιο Γάλας», που βρίσκεται στην είσοδο του σπηλαίου (είσοδος στο σπήλαιο μόνο με συνοδό). Ανοιχτά καθημερινά εκτός Δευτέρας, 11 π.μ. – 6:30 μ.μ., από αρχές Μαΐου – τέλος Σεπτεμβρίου, ενώ για επισκέψεις εκτός τουριστικής περιόδου απαιτείται ραντεβού, τηλ. : 22740 22004, 6945 331354697.

Ο Πολυχώρος «Άγιο Γάλας» παραμένει ανοιχτά καθημερινά εκτός Δευτέρας από τις 11 π.μ. μέχρι αργά το βράδυ (η ταβέρνα) και μπορείτε να έρθετε χωρίς εισιτήριο, ανεξάρτητα από την επίσκεψή σας στο σπήλαιο.

Από 15 Ιουλίου μέχρι τέλος Αυγούστου θα βρείτε και τα δυο ανοιχτά καθημερινά τις ίδιες ώρες (πληροφορίες στα  τηλ. : 22740 22004, 6945 331354697.

• Ναός Παναγίας Αγιογαλούσαινας (13^ος αι.) – παρεκκλήσι της Αγίας Άννας (11^ος αι.).

Η Παναγία Αγιογαλούσανα είναι χτισμένη στην είσοδο του μεσαίου σπηλαίου καθώς το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε μετέπειτα και ως χώρος λατρείας. Διαθέτει χρωματιστό ξυλόγλυπτο τέμπλο (1721), χιώτικής ξυλογλυπτικής τέχνης, με ιδιαίτερα σύμβολα, όπως Άγγελοι και γοργόνες σε εγκυμοσύνη, που φανερώνουν γονιμότητα, φυτά, ζώα, μαίανδροι, δράκοι κλπ.

Η Παναγία Αγιογαλούσαινα θεωρείται από τους ντόπιους προστάτιδα της γονιμότητας και της μητρότητας και είναι ιδιαίτερα δημοφιλής για Βαπτίσεις.

Με το εισιτήριο εισόδου του σπηλαίο θα έχετε και ξενάγηση στο ναό.

Η ονομασία Άγιο Γάλας προέρχεται από ένα ασβεστούχο υγρό, που μοιάζει με γάλα και στάζει από δυο βράχους, μέσα στο σπήλαιο, που θυμίζουν γυναικείους μαστούς.

Περισσότερες λεπτομέρειες για τον θρύλο που συνδέεται με το όνομα του χωριού Άγιο Γάλας θα μάθετε κατά την ξενάγησή σας στο ναό.

• Πολυχώρος «Άγιο Γάλας»

Σε μία καταπράσινη περιοχή, με πλούσια βλάστηση, τρεχούμενα νερά, ποταμάκι, λιμνούλες με πάπιες , παρτέρια με αρωματικά φυτά, βιολογικό λαχανόκηπο, παιδότοπο, ταβέρνα  για καφέ, ποτό, φαγητό, θα βρείτε μία όαση δροσιάς ιδανική για μικρούς και μεγάλους.

Στον Πολυχώρο «‘Αγιο Γάλας» έχει στηθεί ένα μικρό υπαίθριο Λαογραφικό Μουσείο , που περιλαμβάνει έκθεση φωτογραφιών και πληροφορίες  για τα στάδια παρασκευής του ψωμιού, ξυλόφουρνος με χρηστικά αντικείμενα και φωτογραφίες πεταλούδων. Εδώ θα γευτείτε παραδοσιακά χιώτικα φαγητά, φτιαγμένα από την Αναστασία, την ιδιοκτήτρια του πολυχώρου, must κόκορας κρασάτος, κατσικάκι κοκκινιστό, φρέσκα χερίσια μακαρόνια (τα χειροποίητα χιώτικα μακαρόνια που φτιάχνουν ακόμα στη Β. Χίο).

Ελληνικός καφέ, χιώτικα γλυκά του κουταλιού και πορτοκαλόπιτα, που φτιάχνει η Αναστασία, φρέσκια λεμονάδα, χιώτικη σούμα (ποτό από σύκα), χιώτικη μπύρα και ούζο που όλα μοσχοβολούν μαστίχα Χίου.

Χειροποίητα μακαρόνια Χίου, τα «χερίσια»

ΚΟΝΤΙΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ – ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΕΣ ΠΑΡΑΛΙΕΣ Β-ΒΔ ΧΙΟΥ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ΑΓΙΟ ΓΑΛΑΣ

• Περιπατητική διαδρομή Άγιο Γάλας – Άγιος Γιάννης.

Το χωριό Άγιο Γάλας είναι χτισμένο σε υψόμετρο 240 μ., στην Αμανή, 67km ΒΔ της πόλης της Χίου. Στα αξιοθέατα ο Πύργος και οι εκκλησίες της Αγ. Παρασκευής και Αγ. Θαλαλαίου (ή  Θαλλέλαιος), ο παλαιότερος ναός της Χίου με ξυλόγλυπτο τέμπλο (1711), τα οποία θα συναντήσετε στην περιπατητική διαδρομή προς το χωριό Άγιος Γιάννης, που πλέον έχει εγκαταλειφθεί  (1,5 km ΝΑ από το  Άγιο Γάλας).

Άγιος Θαλαλαίος

• Παραλία Αγ. Γιώργης Κρασάς, Β, παραλία κοντά στα Νενητούρια.

Μαύρο βοτσαλάκι, ψηλά βράχια και εκκλησάκι  (πρόσβαση από χωματόδρομο)

• Κουρούνια και Εγρηγόρος

Ορεινά χωριά της Αμανής, με αμπελώνες και παραγωγή κρασιού που συνδέεται με το γνωστό από την αρχαιότητα «Αριούσιο Οίνο». Το Οινοποιείο Αριούσιος, https://ariousios.gr, είναι επισκέψιμο (κατόπιν συνεννόησης), τηλ. : 22740 71553, θέση Σοφού, Εγρηγόρο, 59 km Β της πόλης της Χίου.

• Αγιάσματα, Β., μετά το χωριό Κέραμος.

Ιαματικά λουτρά και παραλία με μαύρο βότσαλο. Μικρό και περιποιημένο υδροθεραπευτήριο που εκμεταλλεύεται τις ιαματικές πηγές της περιοχής που βοηθούν σε αρθρίτιδες, οσφυαλγίες, ρευματοπάθειες κλπ. (ανοιχτά από 1/7 – 10/10).

• Παραλίες Γλυκύ Νερό και Λειχήνα, ΒΔ, κοντά στο Άγιο Γάλας.

Άγριες  παραλίες, με μαύρο βοτσαλάκι και δύσκολη (πρόσβαση από χωματόδρομο).

• Μελανιός, χωριό με θέα τα Ψαρά και Μνημείο Μνήμης για τα θύματα της Σφαγής της Χίου (1822).
• Παραλία Έζουσα Τρύπες, ΒΔ., περίπου 20’από το Άγιο Γάλας (άσφαλτος).
• Άγιος Ισίδωρος, ΒΔ., στην Παρπαριά.

Παραλία ιδανική για οικογένειες, απάνεμη, περίπου μισή ώρα από το Άγιο Γάλας (άσφαλτος).

• Αγία Μαρκέλλα, ΒΔ., στη Βολισσό.

Παραλία και μοναστήρι πάνω στη θάλασσα, σε απόσταση 8 km από τη Βολισσό, το κεφαλοχώρι της Χίου (πρόσβαση από άσφαλτο). Η Αγία Μαρκέλλα η Χιοπολίτιδα αποτελεί το μεγαλύτερο προσκύνημα του νησιού και γιορτάζει στις 22/7 (επίσημη  αργία). Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται ο τόπος που μαρτύρησε η Αγία περί το 1555 μ.Χ. (πρόσβαση από μονοπάτι).