Η Αρχαία και Μεσαιωνική Ρόδος, Σημεία Ενδιαφέροντος

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Το 1550 π.Χ τα ερείπια του Ύστερου Μινωικού οικισμού στη θέση Τριάντα, μαρτυρούν ότι το νησί πρωτοκατοικήθηκε από Κρητικούς εμπόρους. Το 1440 π.Χ. εγκαταστάθηκαν φύλα Αχαιών στη θέση «Φιλέρημο» όπου ξεκινάει η Μυκηναϊκή Εποχή. Εκεί έφτιαξαν ένα οχυρό, την αρχαία ακρόπολη Ιαλυσού, γνωστή ως «Αχαΐα» ή «Οχύρωμα» ή «Φιλέρημος». Οι Δωριείς το 1100 π.Χ καταλαμβάνουν το νησί που το μοιράζουν σε 3 μέρη, την Κάμιρο, την Ιαλυσό και την Λίνδο. Ιδρύουν τη «Δωρική Εξάπολη» μαζί με τις άλλες 3 πόλεις, Κω, Κνίδος και Αλικαρνασσό, στα μικρασιατικά παράλια. Τότε το νησί αποκτά μεγάλη οικονομική ευημερία και λόγω της θέσης της, ως θαλάσσιο σταυροδρόμι για το εμπόριο, κυριαρχεί στη Μεσόγειο.

Το 491-90 π.Χ. ο Πέρσης στρατηγός Δάτης φτάνει στη Ρόδο όπου καταλαμβάνει την ακρόπολη της Λίνδου. Αναγκάζεται να λύσει την πολιορκία μετά από το θαύμα της «Λινδίας Αθηνάς». Ο Κάσσιος το 48 π.Χ. κυριεύει τη Ρόδο, καταστρέφει όλα τα έργα τέχνης στο νησί, εκτός από το άγαλμα του θεού Ήλιου, προστάτη της Ρόδου, έργο του γλύπτη Λύσιππου.

Κατά την διάρκεια του 2^ου -1^ουαιώνα π.Χ. η Ρόδος γίνεται το κέντρο των γραμμάτων και τεχνών προσελκύοντας σπουδαίου ρήτορες, ποιητές, φιλόσοφους κυρίως από την Ρώμη, Ιούλιος Καίσαρ, Μάρκος Αντώνιος κλπ όπου σπουδάζουν ελληνικά.

Ο χριστιανισμός αρχίζει να εξαπλώνεται και το 57 μ.Χ. ο Απόστολος Παύλος, μετά την Κω, έρχεται στη Ρόδο και συγκεκριμένα το πλοίο του φτάνει στο λιμανάκι της Λίνδου, γνωστό σήμερα ως «Αϊ Απόστολου», με το ομώνυμο εκκλησάκι. Το 155 μ.Χ ένας μεγάλος σεισμός καταστρέφει το νησί, ενώ το 263 ή 269 μ.Χ. οι Γότθοι εισβάλουν σε αυτό και το λεηλατούν. Το 344 ή 345 μ.Χ. και το 515 μ.Χ. σεισμοί καταστρέφουν τα αρχαία τείχη της πόλης όπου στη συνέχεια πάνω και μέσα σε αυτά θα αναπτυχθεί η μεσαιωνική πόλη που ιδρύουν οι Ιππότες.

Από τον 7^ο έως και τον 9^ο μ.Χ. το νησί δέχεται τις επιδρομές Περσών, Σαρακηνών και άλλων Αράβων. Τον 11^ο φτάνουν οι Βενετοί και Γενοβέζοι έμποροι που λόγω της θέσης του νησιού, ως εμπορικό σταυροδρόμι, εκμεταλλεύονται εμπορικά το νησί. Με την Δ’ Σταυροφορία το 1204, διοικητής του νησιού είναι ο πλούσιος βυζαντινός άρχοντας, Λέων Γαβαλάς, ενώ από το 1248 έως το 1250, οι Γενοβέζοι καταλαμβάνουν τη Ρόδο. Από το 1250 έως το 1261 το νησί ανήκει στην Αυτοκρατορία της Νίκαιας, ενώ το 1261 – 1309, εμφανίζονται διάφοροι κουρσάροι οι οποίοι κυριαρχούν στο νησί.

Οι σημαντικότερες περίοδοι του νησιού ξεκινούν από τον 4^ο αι. μ.Χ. και έχουν ως εξής :

1309 – 1522, Ιπποτοκρατία. Η Ρόδος καταλαμβάνεται από τους Ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ .Οι Ιππότες έμειναν στο νησί 213 χρόνια, έως την 01-01-1523 δηλαδή μέχρι την τουρκική κατοχή.
1522 -1912, Τουρκοκρατία. Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν το νησί με επικεφαλής τον Σουλεϊμάν Α’ τον Μεγαλοπρεπή ο οποίος μπήκε στην πόλη στις 27-12-1522. Η Ρόδος παρέμεινε κάτω από την τουρκική κυριαρχία για 4 αιώνες έως το Μάιο του 1912 όταν το νησί καταλήφθηκε από τους Ιταλούς.
1912 – 1947, Ιταλοκρατία.

Στις 28 -10 -1947 η Ρόδος, όπως και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα ενσωματώνεται στην Ελλάδα.

TO ΕΜΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΙΠΠΟΤΩΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΗΣ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ (SMOM) ή ΜΑΛΤΑΣ ή ΡΟΔΟΥ (SOVRANO MILTARE ORDINE DI MALTA)

Η ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΡΟΔΟΣ – ΙΠΠΟΤΟΚΡΑΤΙΑ

Στις 15-08-1309 το νησί καταλήφθηκε από το Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ. Το Τάγμα αρχικά ιδρύθηκε για την προστασία των προσκυνητών των Αγίων Τόπων. Στη συνέχεια, έχοντας έδρα το οχυρό του Αγίου Ιωάννη της Άκρας στην Παλαιστίνη, απέκτησε στρατιωτική οργάνωση και δύναμη προσελκύοντας ως μέλη, πολλούς ευγενείς από τη Δύση. Το Τάγμα περιελάμβανε τρεις τάξεις, τους Ιππότες, που ήταν ευγενείς Πολεμιστές, τους Ιερείς και τους Βοηθητικούς Αδελφούς ή «Freres Servants». Τα μέλη του Τάγματος, ανάλογα τον τόπο προέλευσής τους ήταν χωρισμένα σε ομάδες ή «Γλώσσες», έτσι έχουμε τη Γλώσσα της Προβηγκίας, της Γαλλίας, της Ωβέρνης, της Ιταλίας της Ισπανίας. Αργότερα προστέθηκαν και άλλες ομάδες και έτσι έχουμε, τις Γλώσσες της Αραγονίας, της Καστίλλης, της Αγγλίας και της Γερμανίας.

ΑΡΧΑΙΑ ΛΙΜΑΝΙΑ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ

Η Ρόδος είχε δυο λιμάνια, το Μανδράκι ή λιμάνι των Γαλερών, κατά την Ιπποτοκρατία, ή τουρκικά TersHane λιμάνι. Βρίσκεται στο βορειότερο σημείο, μετά την Οπλοθήκη και σήμερα αποτελεί οργανωμένη μαρίνα σκαφών. Ανατολικά το οριοθετεί ένας μόλος μήκους 460 μ., με 3 ανεμόμυλους και στο τέρμα του δεσπόζει το οχυρό – φάρος του Αγίου Νικολάου(1464 -1467), το οποίο κτίστηκε από τον Μ. Μάγιστρο Zacosta με δαπάνη του δούκα της Βουργουνδίας, Φίλιππο.

Στο τέλος του μόλου, βρίσκονται τα σύμβολα της Ρόδου, ένα χάλκινο ελάφι και μια χάλκινη ελαφίνα. Ορισμένοι αρχαιολόγοι ισχυρίζονται ότι στην άκρη του μόλου βρισκόταν ο Κολοσσός.

Ο Κολοσσός φτιάχτηκε το 282 π.Χ. από τον Έλληνα γλύπτη Χάρη το Λίνδιο, από τη Ρόδο, μαθητή του Λύσιππου, προς τιμήν του θεού Απόλλωνα ο οποίος προστάτευσε το νησί από την πολιορκία του Δημήτριου του Πολιορκητή. Ήταν ένα μπρούτζινο άγαλμα, που παρίστανε το θεό Ήλιο, με ύψος 33 μ. που στεκόταν πάνω σε βάθρο 12 μ. ενώ σύμφωνα με το μύθο, το άγαλμα ήταν με ανοικτά τα πόδια και πάταγε στις δυο άκρες του λιμανιού. Ο Κολοσσός κατέρρευσε το 222 π.Χ., μετά από μεγάλο σεισμό και βρισκόταν σωριασμένος στο έδαφος για πάνω από 100 χρόνια. Το 654 μ.Χ., οι Σαρακηνοί που λεηλάτησαν τη Ρόδο τεμάχισαν το άγαλμα και το πούλησαν ως μέταλλο.

Ο Κολοσσός της Ρόδου συγκαταλέγεται στα Επτά Θαύματα του αρχαίου κόσμου.

Το Εμποριό, ήταν το εμπορικό λιμάνι του νησιού και σήμερα αποτελεί το κεντρικό λιμάνι. Στη ΒΔ. άκρη του λιμανιού υπάρχει ένας μικρός μόλος, που στην άκρη του ήταν κτισμένος ο Πύργος των Αράβων ή Πύργος Naillac ή επί τουρκοκρατίας Πύργος των Ιπποτών (1400). Ο Πύργος Naillac ήταν ένας τετράγωνος πύργος, κτισμένος από τον Μ. Μάγιστρο De Naillac που καταστράφηκε από σεισμό το 1864 και τμήματα του βρίσκονται στη θάλασσα. Απέναντι στη ΝΑ. πλευρά, στο μόλο όπου υπήρχαν 13 ανεμόμυλοι, υπάρχει ο στρογγυλός Πύργο των Αγγέλων (1440 -1454), που κτίστηκε από τον Μ. Μάγιστρο D’ Aubusson με δαπάνη του βασιλιά της Γαλλίας. Το άνοιγμα του αρχαίου λιμανιού το έκλεινε χοντρή αλυσίδα που η μία άκρη της ήταν στον Πύργος Naillac και η άλλη στον Πύργο των Αγγέλων.

ΜΕΣΑΙΑΩΝΙΚΑ ΤΕΙΧΗ – ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΤΑΦΡΟΣ

Τα τείχη της μεσαιωνικής πόλης των Ιπποτών αναπτύχθηκε γύρω από το Εμποριό στο οποίο υπήρχε ήδη οχύρωση από τους βυζαντινούς χρόνους (1285). Άρχισαν να δημιουργούνται από το 1478 μέχρι το 1521 από τους Μεγάλους Μαγίστρους, D’ Aubusson, D’ Amboise και τον τελευταίο Villiers D’ L ‘Isle-Adam. Στη συνέχεια όταν το 1522 ο Σουλεϊμάν Α’ ο Μεγαλοπρεπής κατέλαβε το νησί προστέθηκαν κάποια επιπλέον στοιχεία στα τείχη.

Η οχύρωση αποτελούνταν από ένα κύριο τείχος, που ήταν ένα ψηλό εξωτερικό τείχος, κατακόρυφο ή κεκλιμένο, κτισμένο γύρω από μια τάφρο (2.300 μ.) και από ένα μικρότερο εσωτερικό τείχος, το «προτείχισμα» που έφτανε και αυτό ως το βάθος της τάφρου (πλάτους 40-45 μ. και βάθους 20μ.).

ΕΠΑΛΞΕΙΣ ΚΑΙ ΠΥΡΓΟΙ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΟΧΥΡΩΣΗΣ

Πάνω στην κορυφή του κάθε τείχους υπήρχε δρόμος για τους μαχητές και πολλές επάλξεις με πύργους που τους προστάτευαν. Κάθε ομάδα Ιπποτών είχε το δικό του τμήμα του τείχους που φύλαγε μαζί με τον πύργο που υπήρχε στη θέση αυτή.

ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΥΡΓΟΙ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΡΟΔΟΥ

Πύλες και οι Πύργοι βρίσκονται περιμετρικά από τα μεσαιωνικά τείχη της Παλαιάς Πόλης και πήραν το όνομά του είτε από τα μικρά εκκλησάκια που βρίσκονται κοντά τους είτε από τα ονόματα των Μ. Μαγίστρων.

Αναλυτικά είναι :

Πύλη D’ Amboise, κάτω ακριβώς από το Παλάτι του Μεγάλου Μάγιστρου. Προστατεύεται από δύο κυλινδρικούς πύργους. Δίπλα της βρίσκεται ο ισχυρότερος προμαχώνας της πόλης, ο προμαχώνας Αγίου Γεωργίου. Κτίστηκε από τον Μ. Μάγιστρο D’ Amboise το 1512 (Πλατανάκια).

Πύλη του Αγίου Αθανασίου ή «Καινούργια Πόρτα», βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τον Ιερό Ναό του Αγίου Φραγκίσκου. Η πύλη αυτή παρέμενε για πολλά χρόνια κλειστή. Από την Πύλη αυτή μπήκε ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής και κατέκτησε τη Ρόδο, κοντά στον Πύργο της Παναγίας (Δημοκρατίας 29).
Πύλη του Αγίου Ιωάννη ή Κοσκινού, ονομάζεται έτσι γιατί βλέπει προς το χωριό Κοσκινού ή «Κόκκινη Πόρτα» ή στα τουρκικά «Κιζίλ καπού». Χαρακτηριστικό της οι θυρέοι των Μ. Μαγίστρων. Το όνομα κόκκινη το πήρε από το αίμα του ροδιακού πληθυσμού που σφαγιάστηκε κατά την πολιορκία των Τούρκων (Αρχιεπισκόπου Ευθυμίου 34, κοντά στο Στάδιο Διαγόρας).
Πύλη Ακαντιάς, οδηγεί από την παλιά πόλη προς την περιοχή της Ακαντιάς. Είναι γνωστή και ως πύλη του Κόβα ή του Λαγκάνη.
Πύλη Αγίας Αικατερίνης, πολύ μικρή πύλη η οποία βρίσκεται ακριβώς μπροστά από το Ναό του Αγίου Παντελεήμονα και οδηγεί ακριβώς απέναντι από το λιμάνι.
Πύλη της Παναγίας, είναι μια είσοδος που δεν υπάρχει από την ιπποτική περίοδο. Βρίσκεται κοντά στη θαλασσινή πύλη και δημιουργήθηκε για να έχουν οι Ροδίτες ευκολότερη πρόσβαση στην παλιά πόλη.(οδός Κομνηνών 2).
Πύλη Θαλασσινή ή Porta Marina ή Πύλη Λιμανιού, είναι μια από τις κυριότερες εισόδους για την παλαιά πόλη και το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου.

Πύλη Ταρσανά, κτίστηκε τον 14ο αιώνα από τον Μεγάλο Μάγιστρο, βρίσκεται κοντά στο ναό της Αφροδίτης. Λέγεται και πύλη Ναυπηγείων γιατί οδηγούσε στα ναυπηγεία της περιοχής.
Πύλη Αγίου Παύλου, κοντά στο λιμενοβραχίονα του μόλου με τον Πύργο Naillac, βρίσκεται κοντά στην περιοχή Κολώνα.
Πύλη Ελευθερίας, είναι αυτή που οδηγεί από το ιστορικό Μανδράκι στην παλιά πόλη. Βρίσκεται κοντά στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, ακριβώς πίσω από την Πύλη Αγίου Παύλου, (στην ακτή Σαχτούρη, Πλατεία Σύμης).

Πύλη του Αγίου Αντωνίου, είναι η είσοδος για το Παλάτι του Μ. Μαγίστρου (από την οδό Ορφέως) και μετά τη θαλασσινή πύλη θεωρείται η πιο ωραία της παλιάς πόλης.

Πύργος του Αγίου Γεωργίου, έχει σχήμα πενταγώνου και παλιότερα ήταν πύλη. Φέρει το έμβλημα του τελευταίου Μεγάλου Μάγιστρου της Ρόδου, του Philippe Villiers de l’Isle Adam. Βρίσκεται στην οδό Τιμοκρέοντος 39, τέρμα της οδού Απολλωνίου Ροδίου, κοντά στη Μουσουλμανική Βιβλιοθήκη.
Πύργος των Κανονιών, ή επί τουρκοκρατίας «Καρρετού», στα δυτικά κοντά στην Πύλη Αγίου Αντωνίου, στο εμπορικό λιμάνι του νησιού.
Πύργος Naillac, χτίστηκε από τον Μεγάλο Μάγιστρο Philibert de Naillac. Είχε τετράγωνο σχήμα και χρησίμευε σαν παρατηρητήριο του λιμανιού. Από τους σεισμούς τον 19ο αιώνα υπέστει σοβαρές ζημιές και οι Τούρκοι τον κατεδάφισαν.
Πύργος των Μύλων, γνωστός σαν πύργος της Γαλλίας ο οποίος χρησίμευε στην προστασία του λιμανιού.

ΣΗΜΕΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΡΟΔΟΥ

Η Παλαιά Πόλη αποτελείται από δυο τμήματα, το μεγαλύτερο το Burgo που βρίσκεται στο νότιο τμήμα, το καταλαμβάνει η Τουρκική και Εβραϊκή συνοικία και το Collachium, με το Παλάτι του Μ. Μαγίστρου ή «Καστέλο» Castello που αποτελούσε τη συνοικία των Ιπποτών.

Οι Ιππότες έφτιαξαν το Παλάτι του Μεγάλου όπου εκτός από τη διοικητική τους έδρα ήταν και η κατοικία του Μ. Μαγίστρου του Τάγματος. Οι ίδιοι έφτιαξαν επίσης την Οπλοθήκη, το Νοσοκομείο (σημερινό Αρχαιολογικό Μουσείο) και τα διάφορα «Καταλύματα των Γλωσσών» ή «Auberge», των ευγενών Ιπποτών που φιλοξενούνταν στο νησί.

Από το 1988 η μεσαιωνική Παλαιά Πόλη της Ρόδου ανήκει στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και είναι μέλος του Οργανισμού Παγκόσμιας Κληρονομιάς Πόλεων (Organization of World Heritage Cities).

Αναλυτικά τα σημεία ενδιαφέροντος της μεσαιωνικής Παλαιάς Πόλης είναι :

Πύλη Ελευθερίας (1924), είσοδος στη μεσαιωνική πόλη, κοντά στην Ακτή Σαχτούρη
Ναός της Αφροδίτης (3^ος π.Χ.)

Μεσαιωνική τάφρος
Κατάλυμα της Γλώσσας της Ωβέρνης (1407)
Οπλοθήκη ή «Armeria», κατασκευάστηκε την εποχή του Μ. Μαγίστρου, R. De Pins (14^ος). Σήμερα στεγάζει τη Λαϊκή Κοσμητική Συλλογή Ρόδου (Πλατεία Αργυροκάστρου)
Οδός των Ιπποτών ή «Οδός του Κάστρου» (15^ος), κτισμένη πάνω σε αρχαία οδό. Είναι μια ευθύγραμμη οδός, μήκους 200 μ. και πλάτους 6 μ. η οποία πλαισιώνεται από κτίρια σε γοτθικό ρυθμό, της συνοικίας των Ιπποτών «Collachium»

Κατάλυμα της Γλώσσας της Αγγλίας (1480) κτισμένο από τον Μ. Μάγιστρο D’ Amboise καταστράφηκε και το 1919 ανακατασκευάστηκε.
Νοσοκομείο Ιπποτών, η κατασκευή του ξεκίνησε από τον Μ. Μαγίστρο De Lastic (1439) και ολοκληρώθηκε από τον Μ. Μαγίστρο D’ Aubusson (1483). Σήμερα στεγάζει το Αρχαιολογικό Μουσείο Ρόδου, ενώ στην είσοδο σώζεται η ανάγλυφη παράσταση των 2 αγγέλων που κρατούν τη σημαία του Τάγματος.
Κατάλυμα της Γλώσσας της Ιταλίας (1519)
Μικρό Παλάτι, (Ακτή Σαχτούρι 10)
Κατάλυμα της Γλώσσας της Γαλλίας (τέλος 15^ου ), κτισμένο από τους Μ. Μαγίστρους, D’ Aubusson και D’ Amboise.
Εκκλησία Αγίου Δημητρίου ή «Διονύσιον» (1499), γοτθικού ρυθμού, με γοτθικό εικονοστάσι και τους θυρεούς του Πάπα, της Γαλλίας και Αγγλίας, κοντά στον Πύργο Αγίου Παύλου (Πλατεία Αλ. Χριστοφόρου 3-5).
Νεωκόρειο της Γλώσσας της Γαλλίας ή «Cappelania», αποτελούσε το σπίτι του νεωκόρου της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου.
Κατάλυμα της Γλώσσας της Προβηγκίας
Κατάλυμα της Γλώσσας Ισπανίας (1421-1512), κατασκευάστηκε από τους Μ. Μαγίστρους, Fluvian και D’ Amboise.
Εκκλησία Αγίου Ιωάννη ή Knights of Saint John (14^ος), προστάτης των Ιπποτών απέναντι από το Κατάλυμα της Γλώσσας Ισπανίας, αριστερά στο τέρμα της Οδού των Ιπποτών.
Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου ή «Καστέλο» (14^ος ), απέναντι από την Εκκλησία του Αγίου Ιωάννη, ΒΔ. της οχύρωσης, στο τέλος της Οδού των Ιπποτών, κτισμένο πάνω στο λόφο, στη θέση αρχαίας ακρόπολης.

ΠΑΛΑΤΙ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΑΓΙΣΤΡΟΥ

Κτίστηκε τον 14^ο αι. π.Χ. από τους Ιππότες ως κατοικία του Μεγάλου Μαγίστρου αλλά και ως διοικητικό και θρησκευτικό κέντρο του νησιού. Κατά την Οθωμανική κυριαρχία το Παλάτι χρησιμοποιήθηκε ως κέντρο αποφάσεων και ως φυλακή. Το 1856, μετά από έκρηξη πυρομαχικών καταστράφηκε ένα μεγάλο τμήμα του. Το 1930 οι Ιταλοί κατακτητές επιδιόρθωσαν το κατεστραμμένο τμήμα του για να το μετατρέψουν σε έδρα του εκάστοτε διοικητή του νησιού. Ο Μπενίτο Μουσολίνι το μετέτρεψε σε κατοικία του, σύμφωνα με επιγραφή που υπάρχει εντός του Παλατιού.

Τα ψηφιδωτά στα δάπεδα του Παλατιού μεταφέρθηκαν από τους Ιταλούς από διάφορα πλούσια οικοδομήματα της Κω προκειμένου να το διακοσμήσουν και να του προσδώσουν αίγλη. Είναι ένα ορθογώνιο μεσαιωνικό οικοδόμημα κτισμένο γύρω από μια κεντρική εσωτερική αυλή. Κατασκευασμένο στο ψηλότερο σημείο της μεσαιωνικής πόλης, στη θέση του αρχαίου Ιερού του Ήλιου. Το Παλάτι είχε δυο εισόδους, την Πύλη Θαλασσινή ή Λιμανιού ή «Porta Marina» και την Πύλη Αγίου Αντωνίου.

Σήμερα το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου αποτελεί Μουσείο όπου στον Α’ όροφο θα δείτε έργα τέχνης, έπιπλα και αντίκες από το μεσαίωνα, καθρέφτες, πίνακες, πανοπλίες, όπλα κλπ. Στις αίθουσες του ισογείου, υπάρχει μόνιμη έκθεση με τίτλο «Η Ρόδος από την παλαιοχριστιανική εποχή μέχρι την κατάληψή της από τους Τούρκους (1522), όπου θα δείτε κεραμικά, γλυπτά, βυζαντινές εικόνες κλπ. Για να μπείτε στην εσωτερική αυλή που οδηγεί στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου θα χρησιμοποιήσετε την είσοδο από την Πύλη Αγίου Αντωνίου (υπάρχει εισιτήριο με το οποίο μπορείτε να μπείτε και στη μόνιμη έκθεση του Παλατιού, τηλ. : 2241365270).

ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΠΑΛΑΤΙΟΥ

ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΑ ΨΗΦΙΔΩΤΑ ΣΤΟ ΔΑΠΕΔΟ ΤΟΥ ΠΑΛΑΤΙΟΥ

ΕΠΙΠΛΑ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΠΑΛΑΤΙΟΥ

ΑΙΘΟΥΣΑ ΜΕ ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ, ΕΠΙΠΛΑ ΚΑΙ ΚΑΘΡΕΠΤΕΣ

Η ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΚΑΙ ΕΒΡΑΪΚΗ ΣΥΝΟΙΚΙΑ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ

Η Τουρκική και Εβραϊκή συνοικία, το παλιό burgo = κομώπολη, οριοθετείται από τις οδούς Σωκράτους (το δρόμο του Παζαριού) και την Περικλέους.

Στην περιοχή, κατά την Τουρκοκρατία, υπήρχαν περίπου 14 τζαμιά. Σήμερα ορισμένα από αυτά έχουν ξαναγίνει ορθόδοξες εκκλησίες, άλλα είναι κατεστραμμένα, άλλα είναι επισκέψιμα και ένα αποτελεί χώρο λατρείας για μουσουλμάνους.

ΟΔΟΣ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ – «ΔΡΟΜΟΣ ΠΑΖΑΡΙΟΥ»

Τέμενος του Σουλεϊμάν Α’ του Μεγαλοπρεπούς ή Suleiman Mosque (1523), με τον χαρακτηριστικό μιναρέ ύψους 34,5 μ. (Απολλωνίου Ροδίου 11 και Σωκράτους)

ΤΖΑΜΙ ΣΟΥΛΕΪΜΑΝ Α’ ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΟΥΣ ΤΖΑΜΙ ΣΟΥΛΕΪΜΑΝ Α’ ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΟΥΣ

Μουσουλμανική Βιβλιοθήκη Αχμέτ Χαφούζ ή Ahmed Hafous (1794) απέναντι από το Τζαμί Σουλεϊμάν Α’ (Απολλωνίου Ροδίου 11, τηλ. : 2241038340)

ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΑΧΜΕΤ ΧΑΒΟΥΖ

ΟΔΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ ΡΟΔΙΟΥ

ΟΔΟΣ ΠΑΖΑΡΙΟΥ

Πύργος του Ρολογιού ή Medieval Clock Tower (1890), το έφτιαξε ο Φατίχ Πασά (1851 ή 1857),βρίσκεται απέναντι από το Τζαμί Σουλεϊμάν, (Απολλωνίου Ροδίου 11, Πλατεία του Ρολογιού)

Τζαμί Χουρμαλί Μεντρεσές ή Hurmali Medresse ή Hurmali Mescit, βυζαντινού και γοτθικού ρυθμού. Κτίστηκε αρχικά ως ορθόδοξο μοναστήρι (14^ος ) και αργότερα παραχωρήθηκε στους φραγκισκανούς μοναχούς και μετονομάστηκε σε εκκλησία του Saint-Sauveur (15^ος ) (Απολλωνίου Ροδίου 8)
Τζαμί Μεχμέτ Αγά ή Aga Djami (Σωκράτους 73-99 και Αγίου Φανουρίου)

Τέμενος Ιμπραήμ Πασά ή Ibrahim Pasha (1540 ή 1541), αποτελεί το παλαιότερο Οθωμανικό κτίσμα στο νησί. Αποτελείται από ένα κτίσμα με δωδεκάπλευρο τρούλο, έναν λευκό μιναρέ με μπαλκόνι και μια κρήνη. Σήμερα είναι χώρος λατρείας των μουσουλμάνων, ανοικτός για το κοινό (στην Πλατεία Πλάτωνος)
Τζαμί Τακετζή ή Taketji, η εκκλησία Αγία Παρασκευή
Τζαμί Σαντρί ή Sadri Celebi, sήμερα, ναός του Αγίου Μάρκου (οδός Ιεροκλέους, στην περιοχή Πλατείας του Ρολογίου)
Τέμενος Σουλτάνου Μουσταφά ή Djami Moustafa (1764-1765). Το τέμενος περιλαμβάνει ένα μεγάλο ορθογωνικό κτίριο και μια κρήνη. Σήμερα δίνεται για εκδηλώσεις της μουσουλμανικής κοινότητας του νησιού (Μενεκλέους 5, Πλατεία Αρίωνος)

Τουρκικά η Δημοτικά Λουτρά ή Hamam Σουλτάνου Μουσταφά ή Γενί Hamam. Είναι ανοικτά για το κοινό αλλά θα πρέπει να φέρετε δική σας πετσέτα (Μενεκλέους 11, Πλατεία Αρίωνος, τηλ. : 2241027739

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΛΟΥΤΡΑ

Τζαμί Καντί ή Kadi Djami, σήμερα είναι ο ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στην περιοχή στην περιοχή των Δημοτικών Λουτρών (Μενεκλέους)
Τζαμί Αμπντούλ Τζελίλ, αρχικά ήταν εκκλησία γοτθικού ρυθμού (15^ος )
Τζαμί Μπαμπ-ου-Μεστούντ ή Babi Mestud, o παλαιός ναός του Αγίου Αθανασίου, στην Πύλη του Αγίου Αθανασίου
Τζαμί Ρετζέπ Πασά ή Reijab-Pacha (1588), ανατολικά της Πύλη του Αγίου Αθανασίου. Είναι ένα από το σημαντικότερα Οθωμανικά μνημεία στο Αιγαίο και αποτελείται από το τζαμί – σιντριβάνι, διακοσμημένο με τα πλακίδια Iznik (από τη Λίνδο) και ένα μαυσωλείο με τη σαρκοφάγο του Πασά (πίσω από την εκκλησία του Αγίου Φανουρίου)

ΝΕΑ ΑΓΟΡΑ- ΜΑΝΔΡΑΚΙ

Τζαμί Πεϊάλ ελ ντιν ή Peial ed Din Djami, η εκκλησία Άγιος Φανούριος, βυζαντινού ρυθμού, σταυροειδής (στην οδό Αγίου Φανουρίου)

Τζαμί Ντεμιρλί ή Demirli Djami, παλαιά εκκλησία και μοναστήρι, σήμερα ερειπωμένο τζαμί (κοντά στην Αγίου Φανουρίου)
Τζαμί Καβακλί ή Kavakli Djami, βρίσκεται απέναντι από το Τζαμί Ντεμιρλί, σήμερα ναός του Αγίου Σπυρίδωνος αφιερωμένος στον τέως μητροπολίτη Σπυρίδωνα Συνοδινό
Τζαμί Χουταϊ ή Hudai Djami, σήμερα ο ναός Αγίου Θεοδώρου (οδός Ομήρου, Πλατεία Κόκκινη Πόρτας)
Τζαμί Ντολαπλί ή Dolapli Djami , σήμερα εκκλησία της Αγίας Τριάδας στην Εβραϊκή συνοικία στα βόρεια της Πύλης του Αγίου Ιωάννη (Πραξιτέλους και Δημοσθένους)
Τζαμί Χανζαντέ ή Hanzade, κάτω από το Ιταλικό Προξενείο, σήμερα Αγία Τριάδα, (στην Oδό των Ιπποτών)
Τζαμί Cizmeci, εντός του Κάστρου, ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου (οδός Αρχιεπισκόπου Ευθυμίου, στην Κόκκινη Πόρτα).
Τζαμί Ιλκ Μιχράμπ (πρώτο προσκύνημα), σήμερα η εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης, στην Εβραϊκή συνοικία. Ήταν η πρώτη ορθόδοξη εκκλησία που μετατράπηκε σε τζαμί από τον Σουλτάνο Σουλεϊμάν (στην οδό Δημοσθένους)
Τζαμί Enderum ή Kanturi, σήμερα ο ναός της Παναγίας του Κάστρου (Πλατεία Μ. Αλεξάνδρου, Παλαιά Πόλη Ρόδου, κοντά στην οδό Ιπποκράτους)
Σιντριβάν Τζαμί (Πλάτωνος 20, Πλατεία Ιπποκράτους)

Μέγαρο Καστελλανία ή Castellania (14^ος ) οίκημα των εμπόρων του Μεσαίωνα, με αναγεννησιακά στοιχεία, στα ανατολικά του «Δρόμου του Παζαριού» δηλαδή την οδό Σωκράτους. Σήμερα στεγάζεται η Δημοτική Βιβλιοθήκη (Αριστοτέλους 4, Πλατεία Ιπποκράτους)

Ξενώνας Ιπποτών ή Νοσοκομείο της Αγίας Αικατερίνης, κτίστηκε το 1932 από τον Ιταλό ευγενή του Τάγματος των Ιπποτών, Domenico D’ Alemagna για την περίθαλψη των ευγενών που επισκέπτονταν το νησί. Το κτίριο καταστράφηκε από βομβαρδισμούς του 1944. Βρίσκεται στην Εβραϊκή συνοικία, κοντά στην Πύλη Αγίας Αικατερίνης (Πλατεία Εβραίων Μαρτύρων και Θησέως, κοντά στην Ακτή Σαχτούρη 30)
Παναγία του Μπούργκου ή Sainte-Marie du Bοurg, χαρακτηριστικό παράδειγμα ιπποτικής αρχιτεκτονικής, με πολλά γοτθικά στοιχεία(1311), μπροστά από το Νοσοκομείο της Αγίας Αικατερίνης

Παλάτι Ναυαρχείου ή Αρχιεπισκοπή, υπήρξε η κατοικία του Ορθόδοξου Μητροπολίτη του νησιού (15^ος ), με γοτθικά στοιχεία. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Ρόδου και στεγάζει τα αρχεία του κράτους.

Εκκλησία της Παναγίας της Νίκης (1481), κτίστηκε από τον Μ. Μάγιστρο D’ Aubusson, βρίσκεται στην Εβραϊκή συνοικία, δίπλα στο ναό του Αγίου Παντελεήμονα και εφάπτεται με την οχύρωση.

Διοικητήριο, έξοχο κτίριο της Ιταλοκρατίας της Ρόδου κτισμένο το1927 από τον αρχιτέκτονα Florestano Di Fausto, σε σχέδιο όμοιο με το Παλάτι των Δόγηδων της Βενετίας, την εποχή που ήταν διοικητής των Δωδεκανήσων, ο Ιταλός Mario Lago (λιμάνι Μανδράκι)
Εκκλησία Ευαγγελισμός της Θεοτόκου (1924-1929), σε ρυθμό τρίκλιτης βασιλικής, με υπερυψωμένο το κεντρικό κλίτος, στέγη και εντυπωσιακό κωδωνοστάσιο 26 μ. Κτίστηκε πάνω σε σχέδια των Bernard Eugene Antoin Rottiers και Eugene Flandin και την επίβλεψη της κατασκευής ανέλαβε ο Ιταλός αρχιτέκτονας Florestano di Fausto. Αποτελούσε αντίγραφο του Καθεδρικού ναού Αγίου Ιωάννη των Ιπποτών, που βρισκόταν εντός της οχύρωσης και καταστράφηκε το 1856 από έκρηξη πυρίτιδας. Εντος της εκκλησίας θα δείτε αγιογραφίες του Φώτη Κόντογλου (Πλατεία Ελευθερίας, Πλατεία Βασ. Γεωργίου λιμάνι Μανδράκι)

Κρήνη – Σιντριβάνι, απέναντι από την εκκλησία Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Πρόκειται για αντίγραφο της μεσαιωνικής κρήνης (1279) Fontana grande της πόλης Viterbo της Ιταλίας. Κατασκευάστηκε από τους αρχιτέκτονες αδελφούς Giovanni και Ermanno Viterbesi Pizzichetti. Το υλικό που χρησιμοποιήθηκε στην κατασκευή της είναι ένας ηφαιστειογενής γκρίζος λίθος, γνωστός ως «piperno» (Πλατεία Ελευθερίας, λιμάνι Μανδράκι).

Έξω από τα τείχη υπάρχουν πολλά μνημεία, όπως το Τζαμί Μουράτ-Ρέις (κουρσάρος και μετέπειτα ναύαρχος του Σουλεϊμάν Α’), κοντά στο Λιμεναρχείο, ο τάφος με τρούλο του Ινάτ Αχμέτ Πασά, δίπλα στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου κλπ.

ΠΡΟΣΒΑΣΗ

Η πρόσβαση στο νησί της Ρόδου μπορεί να γίνει με συμβατικά πλοία από τον Πειραιά (διάρκεια από 14 έως 20 ώρες, ανάλογα την εταιρεία) αλλά και με τοπικά πλοία από τα υπόλοιπά νησιά της Δωδεκανήσου.

Το νησί διαθέτει το Διεθνές Αεροδρόμιο «Διαγόρας» (14 km από την πόλη της Ρόδου) που δέχεται πτήσεις από το Διεθνές Αεροδρόμιο της Αθήνας «Ελ. Βενιζέλος» και απευθείας πτήσεις charters από πολλούς προορισμούς της Ευρώπης.

Επίσης υπάρχει αεροπορική σύνδεση, με πτήσεις μικρών ελικοφόρων αεροσκαφών, με τα γειτονικά νησιά, όπως με Κάρπαθο, Κω, Κάλυμνο, Αστυπάλαια αλλά και με Θεσσαλονίκη, Μύκονο, Σαντορίνη, Ηράκλειο Κρήτης.

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ

Δήμος Ροδίων, Πλατεία Ελευθερίας, Ρόδος, τηλ. : 2241361200, www.rhodes.gr

Αστυνομία Ρόδου, τηλ. : 22410 23849
Νοσοκομείο Ρόδου, τηλ.: 22413 60000

Κεντρικό Λιμεναρχείο Ρόδου, Πλατεία Ελευθερίας, Ρόδος, τηλ. : 2241022220, 2241028666,224102888

Κεντρικό Λιμεναρχείο Πειραιά, Ακτή Τζελέπη 1, Πειραιάς, τηλ. : 14541, και Ακτή Μιαούλη 50, τηλ. : 2132147600

Hellenic Seaways, δρομολόγια πλοίων από Πειραιά, τηλ. : 210 4199000

Blue Star Ferries, δρομολόγια πλοίων από Πειραιά, τηλ. : 210 8919800

και πρακτορείο εισιτηρίων, Μανδράκι, Ρόδος, τηλ. : 2241075655

Anek Lines, πρακτορείο εισιτηρίων, Ακτή Σαχτούρη, Ρόδος, τηλ.: 2241035066, 2241036170
Διεθνές Αεροδρόμιο «Διαγόρας», περιοχή Παραδείσι, τηλ. : 2241088700

Αρχαιολογικό Μουσείο Ρόδου, Μεσαιωνική Πόλη, Ιπποτικό Νοσοκομείο, Ρόδος, τηλ. : 22413 65256

Λαϊκή Κοσμητική Συλλογή Ρόδου, Πλατεία Αργυροκάστρου, Μεσαιωνική Πόλη, κτίριο Οπλοθήκης, Ρόδος, τηλ.: 22413 65200, 22410 25500