Η Βοβούσα ή Βωβούσα, στον Εθνικό Δρυμό Βάλια Κάλντα

Η Βοβούσα ή Βωβούσα είναι ένα από τα 44 χωριά του Ζαγορίου, στα ΒΑ. των Ιωαννίνων, στο Ανατολικό Ζαγόρι. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.000 μ. δίπλα στον Εθνικό Δρυμό Βάλια Κάλντα και απέχει από τα Ιωάννινα  71 km και από τα Γρεβενά 60 km. Οι κάτοικοι στην πλειοψηφία τους είναι Βλάχοι ενώ υπάρχουν και λίγες οικογένειες Σαρακατσάνων.

Στα βλάχικα η Βοβούσα λέγεται Μπαϊεάσα και Βλαχοζάγορο.

Πήρε το όνομά της από τον ποταμό Αώο (Βοϊούσα ή Μπαϊάσα) από τη βοή των νερών του ποταμού και στη συνέχεια από Βοϊούσα έγινε Βοβούσα. Η ιστορία του χωριού ξεκινάει τον 10^ο αι. με τις μετακινήσεις των Βλάχων στα χωριά της Πίνδου.

Τον 15^ο αι. με τη συνθήκη της Βαλιδέ Σουλτάνας εντάχθηκε στα Ζαγοροχώρια.Το 1817, μετά από ληστρικές επιδρομές, το χωριό ερημώνει και πολλοί κάτοικοι μεταναστεύουν  στη Φιλιππούπολη της Βουλγαρίας. Στις αρχές του 20^ου αι. έως το 1940 το χωριό αναπτύχθηκε και πάλι. Από το 1940 έως 1943 το χωριό καταστράφηκε εντελώς εκτός από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (1814).

Σιγά σιγά, μετά το τέλος του εμφυλίου (1943), η Βοβούσα άρχισε πάλι να αναπτύσσεται μέχρι που πήρε τη σημερινή της μορφή.

Στη Βοβούσα θα περπατήσετε στη φύση, θα ακούσετε τον ήχο του ποταμού που ρέει μέσα από τις πέτρες, θα θαυμάστε την πλινθόκτιστη γέφυρα και θα καταλήξετε στην πλατεία του χωριού για να γευτείτε την παραδοσιακή κουζίνα της περιοχής.

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ ΒΟΒΟΥΣΑΣ

• Πέτρινο Γεφύρι Βοβούσας, χαρακτηριστικό αξιοθέατο του χωριού, το μονότοξο γεφύρι που ενώνει τις δυο όχθες του Αώου με το χωριό.

Κτίστηκε το 1748 με χορηγία του Αλέξη Μίσιου από το Μονοδέντρι Ζαγορίου

• Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (1814)
• Εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, όπου γίνεται 3ήμερο πανηγύρι στο χωριό στις 26 Ιουλίου
• Εκκλησία της Παναγίας
• Μικρή Γέφυρα Πουντίκα Ασπροπόταμου (Αρούλου Αλμπου)
• Νεροτριβή

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

• «VOVOUSA FESTIVAL TEASER», γίνεται από το τέλος Ιουλίου έως αρχές Αυγούστου με σκοπό την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Βοβούσας. Περιλαμβάνει εκθέσεις φωτογραφίας του τόπου, κινηματογράφο, μουσική και διάφορα εργαστήρια
• Πεζοπορία κατά μήκος του ποταμού Αώου και μέσα στο δάσος
• Μπάνιο στον παταμό Αώο, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες

• Ορειβασία
• Ποδήλατο βουνού, μέσα στα μονοπάτια του δάσους

Ο Ξενώνας «ΚΕΡΑΣΙΕΣ» διαθέτει χάρτες της περιοχής και θα σας βοηθήσει στις παραπάνω δραστηριότητες.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΒΑΛΙΑ ΚΑΛΝΤΑ

Ο Εθνικός Δρυμός Βάλια Κάλντα, ιδρύθηκε το 1966  και το όνομά του σημαίνει Ζεστή Κοιλάδα. Το όνομα Βάλια Κάλντα προέρχεται από τη Βλάχικη διάλεκτο. Είναι τμήμα του Εθνικού Δρυμού της Βόρειας Πίνδου που ανήκει στο δίκτυο NATURA.

Η Βάλια Κάλντα είναι μια κλειστή και ομαλή κοιλάδα. Δημιουργείται από τα όρη του Λύγκου που διατάσσονται κυκλικά γύρω της αφήνοντας μία και μοναδική στενή έξοδο τη χαράδρα του Αρκουδορέματος. Η γύρω περιοχή χαρακτηρίζεται από φαράγγια, κοιλάδες, καταρράχτες και λίμνες, βάραθρα, υπέροχα δάση και μεγάλη ποικιλία φυτών.

Η χλωρίδα του Δρυμού είναι κυρίως η μαύρη πεύκη, ρομπόλα και η οξιά αλλά υπάρχουν πολλά είδη από άγριες ορχιδέες, κρίνα, τουλίπες, 86 είδη μανιταριών κλπ.

Επίσης έχουν καταγραφεί 114 είδη ζώων με σπανιότερα και σημαντικότερα την αρκούδα, τον λύκο, το λύγκα, τον αγριόγιδο, τον αγριόγατο, τη βίδρα, το χρυσαετό, τον μαύρο πελαργό, 6 είδη δρυοκολάπτη κτλ.

Ενδιαγέροντα σημεία

• Τεχνητή Λίμνη Πηγών Αώου, κατασκευάστηκε το 1978, στο οροπέδιο Πολιτσές με σκοπό την παραγωγή ενέργειας. Έχει 7 φράγματα με το μεγαλύτερο να έχει ύψος 78 μ. Η έκτασή της είναι 11,5 km² και αποτελεί την πιο ορεινή λίμνη της Ελλάδας καθώς βρίσκεται σε υψόμετρο 1.350 μ.

• Εργοστάσιο υλοτομίας, που εκμεταλλεύεται τους κορμούς μαύρης πεύκης.

• Εκτροφείο πέστροφας, στην ευρύτερη περιοχή

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΜΕ 4Χ4 ΣΕ ΒΩΒΟΥΣΑ – ΒΑΛΙΑ ΚΑΛΝΤΑ

Αν θέλετε να περιηγηθείτε στη Βωβούσα και στη Βάλια Κάλντα η εταιρεία Epirus Adventures παρέχει εκδρομές με jeep 4Χ4 για όσους επιθυμούν να επισκεφτούν με διαφορετικό τρόπο την περιοχή.

ΕΚΔΡΟΜΗ 1^Η : ΒΩΒΟΥΣΑ – ΒΑΛΙΑ ΚΑΛΝΤΑ

Διήμερη εκδρομή με 4Χ4, επίπεδο δυσκολίας : 4^ο, απόσταση: 208 km, υψόμετρο : 2.100 μ., άτομα : 2-6 (άνω των 12 ετών)

Αφετηρία εκδρομής ορίζεται η πόλη των Ιωαννίνων.

• Πρώτη στάση ο Πρ. Ήλιας Μετσόβου για καφέ.
• Η εκδρομή συνεχίζεται μέσα στον Εθνικό Δρυμό, με στάσεις στον πυρήνατης Βάλια Κάλντα και στο Αρκουδόρεμα.
• Επόμενη στάση η Βωβούσα,περιήγηση, φαγητό και διανυκτέρευση στο Καταφύγιο «Βάλια Κάλντα».
• Την επόμενη ημέρα η εκδρομή συνεχίζεται στα χωριά του Ανατολικού Ζαγορίουκαι στη λίμνη των πηγών Αώου, μέσα από ένα υπέροχο τοπίο.
• Στάση στο Μέτσοβο για φαγητό και επιστροφή, μέσω της Εγνατίας Οδού, στην πόλη των Ιωαννίνων.

Πληροφορίες εκδρομής : Η εκδρομή αυτή είναι δεν πραγματοποιείται  από  Δεκέμβριο – Μάρτιο, λόγω καιρικών συνθηκών, www.epirusadventures.com, [email protected], τηλ.: +30 6955 755 852, οδός Ανεξαρτησίας 4 Ιωάννινα.

ΕΚΔΡΟΜΗ 2^Η : ΠΕΡΑΣΜΑ ΑΠΟ ΒΩΒΟΥΣΑ – ΒΑΛΙΑ ΚΑΛΝΤΑ

Μονοήμερη εκδρομή με 4Χ4, διάρκεια: 9 ώρες, επίπεδο δυσκολίας : 3^ο, απόσταση: 190 km, υψόμετρο : 1.550 μ., άτομα : 2-6

Αφετηρία εκδρομής ορίζεται η πόλη των Ιωαννίνων.

• Πρώτη στάση τo χωριό Τρίστενο στο Ανατολικό Ζαγόρι, με τη γραφική  πλατεία και τον πέτρινο νερόμυλο, σήμα κατατεθέν του χωριού, που λειτουργεί από το 1835.
• Επόμενη  στάση η Βωβούσα και καφές στο χωριό δίπλα στο πέτρινο γεφύρι.
• Η εκδρομή συνεχίζεται προς τον πυρήνα της Βάλια Κάλντα όπου ο δρόμος μέσα από τα πανύψηλα δέντρα και τα ρυάκια, θεωρείται η «απόλυτη διαδρομή βουνού».
• Ο δρόμος οδηγεί στο γραφικό χωριό της Μηλιάς Μετσόβου, όπου μετά  τη στάση για φαγητό, επιστροφή, μέσω της Εγνατίας οδού, στην πόλη των Ιωαννίνων.

Πληροφορίες εκδρομής : Η εκδρομή αυτή είναι δεν πραγματοποιείται από  Δεκέμβριο – Μάρτιο, λόγω καιρικών συνθηκών, www.epirusadventures.com, [email protected], τηλ.: +30 6955 755 852, οδός Ανεξαρτησίας 4 Ιωάννινα.

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΣΕ ΣΗΜΑΣΜΕΝΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΣΤΗ ΒΟΒΟΥΣΑ – ΒΑΛΙΑ ΚΑΛΝΤΑ

Διαδρομή 1^η : ΜΗΛΙΑ- ΒΑΛΙΑ ΚΑΛΝΤΑ- ΑΡΚΟΥΔΟΡΕΜΑ- ΒΟΒΟΥΣΑ.

Μήκος διαδρομής: 23 km,  διάρκεια διαδρομής: 12 ώρες, υψομετρική διαβάθμιση: 1.140μ.-1.700μ.-1.000μ.

Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, δασική οδός. Ειδική σήμανση: Ε6. Σήμανση: καλή.

Βαθμός δυσκολίας: υψηλός (απαιτείται προσεκτικό βάδισμα).

Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από τον Απρίλιο – Νοέμβριο.

Διαδρομή 2^η : ΒΟΒΟΥΣΑ- ΑΥΓΟ

Μήκος διαδρομής: 6 km, διάρκεια διαδρομής: 3,5 ώρες, υψομετρική διαβάθμιση: 1.000μ.-2.157μ.

Τύπος διαδρομής: μονοπάτι. Ειδική σήμανση: δεν υπάρχει. Σήμανση: από πρόχειρη έως ανύπαρκτη.

Βαθμός δυσκολίας: υψηλός. Πρόσθετες δυσκολίες-κίνδυνοι: κίνδυνος κεραυνών στην κορυφή όταν έχει συννεφιά.

Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάιο – Νοέμβριο.

Διαδρομή 3^η : ΒΟΒΟΥΣΑ- ΔΙΣΤΡΑΤΟ

Μήκος διαδρομής: 15 Km, διάρκεια διαδρομής: 6 ώρες, υψομετρική διαβάθμιση: 1.000μ.-1.400μ.-1.000μ.

Τύπος διαδρομής: μονοπάτι, δασική οδός. Ειδική σήμανση: ΕΠΠΕΡ. Σήμανση: καλή. Βαθμός δυσκολίας: υψηλός.

Προτεινόμενος χρόνος επίσκεψης: από το Μάρτιο-Δεκέμβριο.

ΔΙΑΜΟΝΗ ΣΤΗ ΒΟΒΟΥΣΑ

• Ξενώνας «ΚΕΡΑΣΙΕΣ», Ε.Ο. Φλαμπουραρίου – Βοβούσας 33, Βοβούσα,τηλ. : 2656023003 www.kerasies.gr
• Παραδοσιακός Ξενώνας «ΒΩΒΟΥΣΑ», Βοβούσα, τηλ.: 2656022555, 6977027207
• Καταφύγιο «Βάλια Κάλντα», τηλ. : 2656022200,6977314779,6972403397, www.katafigiovaliacalda.com

ΠΡΟΣΒΑΣΗ

• Από Αθήνα προς Μέτσοβο, συνεχίζεται προς Ιωάννινα και στη διασταύρωση προς Ανατολικό Ζαγόρι κάνετε δεξιά και μέσα από την Επαρχιακή Οδό Φλαμπουραρίου – Βοβούσας, αφού περάσετε το Γρεβενίτι και το Φλαμπουράρι, θα φτάσετε στη Βοβούσα.

Ο δρόμος είναι με πολλές στροφές και κατά τους χειμερινούς μήνες, λόγω των πυκνής βλάστησης και των χαμηλών θερμοκρασιών, το οδόστρωμα πιάνει αρκετό πάγο και  θέλει πολύ προσοχή.

• Από Αθήνα προς Γρεβενά, ακολουθείτε το δρόμο προς Ζιάκα, Περιβόλι μέχρι τη Βοβούσα.

• Από Αθήνα μέσω της Ε.Ο Τρικάλων- Ιωαννίνων και στη συνέχεια στη διασταύρωση προς Μέτσοβο ακολουθείτε  την Επαρχ. Οδό  Μηλιάς-Κρανιάς Γρεβενών, περιμετρικά από την Τεχνητή Λίμνη Πηγών Αώου μέχρι τη Βοβούσα.
• Από Ρίο – Αντίρριο μέσω της Ιόνιας Οδού μέχρι τα Ιωάννινα όπου στη συνέχεια θα μπείτε στην Εγνατία Οδό. Στη διασταύρωση προς Ανατολικό Ζαγόρι αφήνετε την Εγνατία Οδό και κατευθύνεστε προς την Επαρχ. Οδό Φλαμπουραρίου- Βοβούσας.
• Από Θεσσαλονίκη μέσω της Εγνατίας Οδού.

Η Βοβούσα απέχει 45 km από το Χιονοδρομικό Κέντρο Βασιλίτσας και 56 km από το Χιονοδρομικό Κέντρο Μετσόβου. Το κοντινότερο βενζινάδικο είναι στο χωριό Μηλιωτάδες, στο Ανατολικό Ζαγόρι και στο χωριό Μαυραναίους Γρεβενών. Επειδή ο δρόμος έχει πολλές στροφές θα πρέπει να διαθέτετε αρκετή βενζίνη στο αυτοκίνητο για να μπορέσετε να επιστρέψετε με άνεση. Επίσης στο χωριό δεν υπάρχει φαρμακείο.

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Δήμος Ζαγορίου (Ασπράγγελοι), τηλ. : 2653360300, 2653022535

Δημοτική Ενότητα Βοβούσας, τηλ. : 2656022843