Berat (Unesco), Τι Να Δείτε Στην Πόλη – Στολίδι Της Αλβανίας
Το Berat (Βεράτι) είναι πόλη της κεντρικής Αλβανίας, Ν. των Τιράνων, χτισμένη δίπλα στον ποταμό Ozum.
Το 1961 αναρριχήθηκε επίσημα από το κράτος ως «Πόλη Μουσείων». Το ιστορικό κέντρο Berat ανήκει στα Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO (2008), για τα «σπάνια δείγματα αρχιτεκτονικού χαρακτήρα, τυπικού της οθωμανικής περιόδου». Χωρίζεται στις παλιές συνοικίες Kala ή Kalaja (περιοχή Κάστρου Berat), Mangalem (κάτω από το Κάστρο) και Gorica (στην αριστερή όχθη του Ozum) η οποία συνδέεται με την Mangalem με την τοξωτή πέτρινη γέφυρα Gorica.

Πηγή : (https://bashkiaberat.gov.al
Τα διώροφα σπίτια της συνοικίας Mangalem, οθωμανικής αρχιτεκτονικής, με τις κεραμοσκεπές και τα μεγάλα παράθυρα, στραμμένα προς τον ήλιο, έδωσαν στο Berat την ονομασία «Η πόλη των χιλίων παραθύρων». Τα σπίτια ανακατασκευάστηκαν μετά και τον καταστροφικό σεισμό του 1851,που είχε επίκεντρο το Berat. Το Berat με το Κάστρο, τα λευκά σπίτια, τα λιθόστρωτα δρομάκια, τις ορθόδοξες εκκλησίες και τα μουσουλμανικά τζαμιά αποτελεί πόλο έλξης για τους τουρίστες.
ΒΕΡΑΤ – ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
- Κάστρο Berat ή Φρούριο ή Ακρόπολη Berat (Kalaja e Beratit).
Βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της πόλης (187 μ.), στο λόφο πάνω από τη συνοικία Mangalem, στη δεξιά όχθη του Ozum και προσφέρει ατελείωτη θέα. Ιδρύθηκε τον 4ο π.Χ. αι., ανακατασκευάστηκε τον 13ο αι. και πήρε τη σημερινή πολεοδομική και αρχιτεκτονική του μορφή τον 18ο -19ο αι.
Από τις 30 ορθόδοξες εκκλησίες που είχε το Κάστρο σήμερα θα δείτε μόνο τις 10, όπως τον Καθεδρικό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου (Μουσείο «Onufri»), της Παναγίας Βλαχέρνας και των Αγ. Θεοδώρων, που ανήκουν στα πολιτιστικά μνημεία της Αλβανίας (από το 1948). Εντός του Κάστρου υπάρχουν ερείπια οθωμανικών τζαμιών, κυρίως μιναρέδες (Βασιλικό Τζαμί, Λευκό και Κόκκινο), επίσης πολιτιστικά μνημεία. Το Κάστρο, με περίμετρο 1.440 μ., 24 πύργους και 2 πύλες, παραμένει ζωντανό και διαθέτει πέτρινα σπίτια, το Μουσείο «Onufri», όμορφα μικρά ξενοδοχεία, εστιατόρια και cafe – bar (πρόσβαση και με το αυτοκίνητο από τη Β πύλη).
- Εκκλησία Αγίας Τριάδας (Kisha e Shen Triadhes).
Πηγή : (https://bashkiaberat.gov.al)
Η πιο πολυφωτογραφημένη εκκλησία του Berat βρίσκεται στα νότια τείχη του Κάστρου, πάνω σε φυσικό βράχο και αποτελεί μνημείο βυζαντινής αρχιτεκτονικής.
- Εθνικό Εικονογραφικό Μουσείο «Onufri» Berat (Muzeu i Ikonografise «Onufri»).
Βρίσκεται εντός των τειχών του Κάστρου, στη συνοικία Kalaja και από το 1986 στεγάζεται εντός του Καθεδρικού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου ή Αγίας Μαρίας (Katedrales Fjetja e Shen Marise). Ο ναός χτίστηκε το 1797, πάνω στα θεμέλια παλιάς βυζαντινής εκκλησίας και αποτελεί σπάνιο δείγμα μεταβυζαντινής αρχιτεκτονικής και πολιτιστικό μνημείο της Αλβανίας (1948).
Το Μουσείο φέρει το όνομα του σπουδαίου ζωγράφου – αγιογράφου, Onufri (ελληνικά : Ονούφριος Αργίτης ο Νεοκαστρίτης, 16ος). Ο Onufri, με ανώτερη εκπαίδευση στη Βενετία, ίδρυσε στο Berat σχολή ζωγραφικής από την οποία αποφοίτησε και ο γιός του Nikola Onufri.
Πηγή : https://muzeumet-berat.al
Το Εικονογραφικό Μουσείο «Onufri» διαθέτει 200 έργα τέχνης (14ου– 20ου αι.) κυρίως βυζαντινές εικόνες από εκκλησίες και μοναστήρια της ευρύτερης περιοχής, έργα των Onufri και Nikola Onufri, Danid Selenica, Kostantin Shpataraku και θρησκευτικά λειτουργικά αντικείμενα αλβανικής αργυροχοΐας.
Ξεχωρίζει το αριστουργηματικό ξυλόγλυπτο τέμπλο (Ikonostasi, 1807) του Καθεδρικού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου, που θεωρείται το ωραιότερο της αλβανικής ξυλογλυπτικής.
Το Μουσείο διαθέτει λείψανα Αγίων (μαθητών των Αγ. Κύριλλου & Μεθόδιου, 9ος αι.) και τους (Πορφυρός Κώδικας & Χρυσός Κώδικας Άνθιμου, 6ου αι.). Πρόκειται για χριστιανικά βιβλία που ανακαλύφθηκαν στις 12-8-1968 μέσα σε μεταλλικό κουτί και σε κρύπτη κάτω από το δάπεδο της αψίδας.
Είναι πολιτιστικά μνημεία και συμπεριλαμβάνονται στο μητρώο «Μνήμη του Κόσμου» της UNESCO.
Το Κέντρο Εθνικού Μουσείου Berat (Qentra Muzeore Berat) είναι το επίσημο ίδρυμα του Κράτους το οποίο συντηρεί, συλλέγει και προβάλει αντικείμενα που αφορούν στην πολιτιστική κληρονομιά του Berat και της ευρύτερης περιοχής, Rruga Toli Bojaxhiu, Berat, τηλ. : 00355 32 232 224, https://muzeumet-berat.al.
Εδώ θα βρείτε πληροφορίες, για εισιτήρια και ώρες επίσκεψης στο «Onufri».
Ανοιχτό από 15/5 – 30/10, 9 π.μ. – 6 μ.μ. (Δευτ. –Κυρ.) και από 1/11– 14/5, 9 π.μ. – 4 μ.μ. (Τρ. – Σαβ) και 9 πμ. – 2 μ.μ (Κυρ.), Δευτέρα κλειστά.
Ανοιχτό και στις εθνικές γιορτές.
Πρόσβαση στο Μουσείο και με το αυτοκίνητο μέχρι την πύλη του Κάστρου.
- Εθνικό Εθνογραφικό Μουσείο Berat (Muzeu Etnografik Berat)
Πηγή : https://muzeumet-berat.al
Το Μουσείο βρίσκεται σε ουδέτερη περιοχή, κοντά στο ιστορικό κέντρο. Από το 1979 στεγάζεται σε διώροφο παραδοσιακό αρχοντικό με κιόσκι αντιπροσωπευτικό σπίτι πλούσιας οικογένειες του Berat (18ου ). Διαθέτει 1300 αντικείμενα, όπως χρυσοποίκιλτες τοπικές φορεσιές, σερβίτσια, κοσμήματα, ταπισερί και αντικείμενα χειροτεχνίας.
Περισσότερες πληροφορίες για τις ώρες επίσκεψης στο https://muzeumet-berat.al.
- Ορθόδοξη Εκκλησία Παναγία Βλαχέρνα (Kisha e Shen Mari Vllahernes), εντός του Κάστρου.
Είναι από τις παλαιότερες εκκλησίες (14ος) και ανήκει στα ιστορικά & αρχιτεκτονικά μνημεία της Αλβανίας. Διαθέτει τοιχογραφίες (1578) του Nicola Onufri (ο γιος του σπουδαίου Onufri), όπως αυτή των Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης (2ο μισό 16ου αι.). Ανοιχτά, καθημερινά 10 π.μ. – 3 μ.μ.
- Ορθόδοξη Εκκλησία Αγίου Νικολάου (Kisha e Shen Kollit), εντός του Κάστρου, δίπλα στην Εκκλησία Παναγίας Βλαχέρνας.
- Γιγαντιαία πέτρινη κεφαλή του Ρωμαίου Αυτοκράτορα Μεγάλου Κωνσταντίνου (Kostandini i madh), στα τείχη, πολύ κοντά στην Παναγία Βλαχέρνα.
- Πέτρινη τοξωτή γέφυρα Gorica (Ura e Gorices), στην αριστερή όχθη του ποταμού Ozum.
Γέφυρα του1780 που ενώνει τις παλιές συνοικίες Mangalem και Gorica και αξίζει να την περπατήσετε.
Πηγή : (https://bashkiaberat.gov.al
- Batcelor’s Τζαμί (Xhamia e Beqavere).
Διώροφο τζαμί με μιναρέ (1828), στην κάτω γειτονιά της Mangalem, κοντά στο ποτάμι, πολιτιστικό μνημείο.
- Halveti Tekke (Teqeja e Helvetive)
Αίθουσα προσευχής του Τάγματος Khalwati (των Sufi), που χτίστηκε το 1782 από τον ηγεμόνα του Berat Ahmet Kurt Pasha και είναι πολιτιστικό μνημείο.
- Lead Τζαμί (Xhamia e Plumbit)
Το Τζαμί Μολύβδου (από το σφαιρικό θόλο με την επίστρωση μολύβδου) είναι του 16ου αι. και πολιτιστικό μνημείο.
- Εθνικός Δρυμός Tomorr – Όρος Tomorr (Τόμαρος), 25 km Α του Berat.
Το Tomorr είναι το 2ο ψηλότερο βουνό της Αλβανίας (κορυφή Cuka Partizan, 2.417 μ.), Ιερό Όρος ή Baba Tomorr για τους Αλβανούς και πολιτιστικό μνημείο. Στην κορυφή του Tomorr υπάρχει o Tekke Kulmak και ο Τάφος Abass Ali (Tyrbja e Abaz), του Τάγματος Bektashi. Γιορτάζει μεταξύ 18-25/8, όπου χιλιάδες Αλβανοί προσέρχονται για προσευχή, στήνουν σκηνές και τρώνε στη φύση (πρόσβαση με αυτοκίνητο από Berat προς Polican).
- Φαράγγι Ozum (Kanioni I Osumit), Ν του Berat.
Το εντυπωσιακό φαράγγι που λέγεται και Grand Canyon της Αλβανίας σχηματίζεται κοντά στην πόλη Corovode. Για οργανωμένη πεζοπορία στο Tomorr και στο Φαράγγι Ozum, με μπάνιο στα κρύα νερά του καταρράκτη Bogove, θα βρείτε γραφεία και στο Berat.
BERAT – ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
- Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο – ελιές
Η κοιλάδα του Berat αποτελεί το σημαντικότερο κέντρο παραγωγής ελαιόλαδου της Αλβανίας.
- Κρασιά – ρακή
Το Berat ανήκει στη ζώνη αμπελοκαλλιέργειας της «κεντρικής λοφώδης περιοχής» της Αλβανίας (οινοπαραγωγική περιοχή της χώρας). Τα φημισμένα κρασιά του Berat, από γηγενείς ποικιλίες, παράγονται στους ιδιόκτητους αμπελώνες των οινοποιείων (kantina). Ενδεικτικά τα Kantina Luani και Pupa Winery & GuestHouse είναι επισκέψιμα για γευσιγνωσία.
Το Φεστιβάλ «Wines & Stories of Berat» γίνεται τον Οκτώβριο με τη συμμετοχή των οινοποιείων της χώρας.
- Σπιτικές μαρμελάδες – γλυκά του κουταλιού
Φτιάχνονται από τις γυναίκες του Berat, με φρέσκα φρούτα εποχής (σταφύλι, σύκο, κεράσι).
BERAT – ΠΡΟΣΒΑΣΗ
Το Berat είναι η 9η πιο πυκνοκατοικημένη πόλη της Αλβανία και αποτελεί έδρα του Δήμου Berat (Bashkia Berat) https://bashkiaberat.gov.al.
Βρίσκεται 122 km Ν των Τιράνων και ενδείκνυται για ημερήσια εκδρομή. Θα φτάσετε στο Berat με taxi, με νοικιασμένο αυτοκίνητο ή με το τοπικό λεωφορείο (mini bus).
Από τα Τίρανα τα υπεραστικά λεωφορεία ή mini bus αναχωρούν από τον τερματικό σταθμό «Νότιος και Βόρειος Τερματικός Σταθμός Λεωφορείων» (Terminali i Autobusave te Jugut & Veriut), εκτελούν περίπου 30 δρομολόγια την ημέρα, ξεκινούν από πολύ πρωί, έχουν φθηνό εισιτήριο αλλά αργούν να φτάσουν (περίπου 2 ώρες).
Πληροφορίες σχετικά με τα δρομολόγια λεωφορείων συμβουλευτείτε το Δήμο Τιράνων (Bashkia Tirane) στο https://tirana.al (Τουρισμός – Αεροδρόμια και Μεταφορές – Τερματικά). Πληροφορίες για ενοικίαση αυτοκινήτου στο https://tirana.al (Τουρισμός – Αεροδρόμια και Μεταφορές – Ενοικίαση αυτοκινήτου).
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Οι πόλεις της Αλβανίας που ανήκουν στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO είναι το Butrint (Βουθρωτό), Berat (Βεράτι) και Gjirokaster (Αργυρόκαστρο).
Οι Ημέρες δωρεάν εισόδου σε Μουσεία και Αρχαιολογικά Πάρκα (Αρχαιολογικοί Χώροι), για ξένους και Αλβανούς πολίτες είναι :
-18 Απριλίου, Διεθνής Ημέρα Μνημείων- Διεθνής Ημέρα Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
-18 Μαΐου, Διεθνής Ημέρα Μουσείων.
-21 Μαΐου, Διεθνής Ημέρα Πολιτιστικής Ποικιλομορφίας για τον Διάλογο και την Ανάπτυξη.
-29 Σεπτεμβρίου, Εθνική Ημέρα Πολιτιστικής Κληρονομιάς- Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
-28 Νοεμβρίου, Ημέρα Ανεξαρτησίας (μόνο για Αλβανούς πολίτες).
-29 Νοεμβρίου, Ημέρα Απελευθέρωσης (μόνο για Αλβανούς πολίτες).